Onderwerpen:
- Werking van de verdamper
- Expanderen van het koudemiddel
- Bevriezen van de verdamper
Werking van de verdamper:
De verdamper zit onder het dashboard in het kachelhuis ingebouwd. De verdamper zelf is opgebouwd uit gebogen pijpen met aluminium warmte plaatjes, of rijen van aluminium buizen. Door deze buizen stroomt het koudemiddel in dampvorm, dat door de drukdaling van het expansieventiel sterk afgekoeld is. De temperatuur van het koudemiddel is aan het begin van de verdamper ongeveer 3º C. De buitenlucht die door de interieurventilator door heen geblazen wordt, koelt daardoor af. De warmte van deze lucht wordt afgestaan aan het koudemiddel. Daarmee warmt het koudemiddel op en zal deze bij het verlaten van de verdamper een temperatuur van minimaal 5º C gekregen hebben.
De verdamper mag niet bevriezen. De buitenlucht kan er dan niet meer doorheen. Om bevriezing te voorkomen, wordt de doorstroming van het koudemiddel door het Thermisch Expansie Ventiel constant geregeld. In het volgende hoofdstuk meer over de bevriezingsverschijnselen van de verdamper.
Expanderen van het koudemiddel:
De verdamper heeft de taak om de passerende buitenlucht die op weg is naar het interieur af te koelen. De lucht wordt door de ijskoude verdamper heengeblazen waardoor deze afkoelt. Het koudemiddel komt gasvormig de verdamper binnen. Dat is te danken aan het expansieventiel, dat vlak voor de verdamper gemonteerd zit. Een expansieventiel zorgt voor een vernauwing in de aircoleiding tussen de condensor (of droger / filter bij een TEV) en de verdamper. Vanaf dit expansieorgaan vind de verandering van hoge naar lage druk plaats. Er kunnen twee soorten expansieventielen gemonteerd zijn, namelijk het Thermisch Expansie Ventiel (TEV) en het Capillair.
Nadat het koudemiddel het filter / droger element is gepasseerd, komt het met een (hoge) druk van rond de 15 bar en met een temperatuur van rond de 55 graden in het expansieorgaan terecht. In het expansieorgaan zit een vernauwing. Het koudemiddel wordt door deze vernauwing heen geperst. Door deze vernauwing verliest het koudemiddel zijn druk, deze zakt van 15 bar naar 2 bar. Door deze drukverlaging wordt ook onmiddellijk het kookpunt van het koudemiddel verlaagd, waardoor de vloeistof door de plotselinge temperatuursverhoging bijna volledig over gaat in dampvorm. Om de overgang van vloeistof naar damp mogelijk te maken, wordt er warmte aan de lucht onttrokken die door de verdamper heen stroomt. Deze lucht wordt dan afgekoeld en stroomt vervolgens het interieur in. Dit is de gekoelde en gedroogde lucht waar een airconditioning gebruikt wordt.
Op de pagina expansieorgaan wordt alles over het Thermisch Expansie Ventiel (TEV) en het Capillair uitgelegd.
Bevriezen van de verdamper:
Het komt bij sommige auto’s voor dat de verdamper bevriest. Op dat moment kan er geen lucht meer door de verdamper heen en wordt er dus geen lucht meer door de ventilatieroosters geblazen. Dit zou dan gebeuren nadat de airco een tijdje aangestaan heeft. Door de zeer lage temperatuur van de verdamper en overmatig veel vocht, bevriest het vocht in de verdamper, waardoor deze verstopt raakt. Een mogelijke oorzaak is dat de waterafvoer verstopt zit. Bij een airconditioning wordt er vocht aan de buitenlucht onttrokken, wat als condens van de verdamper door de waterafvoer op straat wordt afgevoerd. Daarom ligt er altijd een plasje water onder de auto als de buitentemperatuur erg warm is en de airco ingeschakeld is.
Wanneer de afvoer in orde is kan er naar een mogelijkheid gezocht worden om de verdampertemperatuur omhoog te brengen. Bij sommige auto’s kan dit elektronisch met behulp van diagnoseapparatuur in de garage, maar bij de systemen met een capillair bied de montage van een ander expansieorgaan de oplossing. Als er een ander capillair gemonteerd wordt met een grotere vernauwing, betekent dat minder drukverlaging dan met een kleinere vernauwing. Minder drukverlaging betekent ook een daling van de koudemiddeltemperatuur. Dit kan voldoende zijn om de verdamper niet meer te laten bevriezen.
Klik hier om naar de airco (hoofd)pagina te gaan, waar de werking van het hele systeem met de onderdelen wordt beschreven.
