denekler:
- Genel
- Analog metre
- Dijital multimetre
- kararlılık
- Ölçüm aralığını ayarlayın
- Mutlak hatayı hesapla
- Göreceli hatayı hesapla
- Multimetre ile ölçün
- Osiloskopla ölçün
Genel:
Teknolojide çok şey ölçülür. Bu sayfada otomotiv teknolojisine ilişkin ölçümler tartışılmaktadır. Otomotiv teknolojisinde ölçümler geliştirme, test etme, izleme süreçleri ve sorun giderme gibi birçok farklı yolla alınabilmektedir. Nasıl ölçüleceğini öğrendikten sonra, nerede ölçüleceğini belirlemek için gereken tek şey literatürdür (akış diyagramları).
Otomotiv teknolojisinde en yaygın kullanılan (elektrikli) ölçüm ekipmanları şunlardır:
- Multimetre / analog metre: Bu, voltajı (U), akımı (I) ve direnci (R) ölçmek için kullanılır. Dijital multimetre, değeri LCD ekranda gösterecek ve analog metre, ölçülen değeri altta yatan bir ölçekte belirtmek için bir iğne kullanacaktır.
- Osiloskop: Osiloskop, bir zaman çizelgesine kaydedilebilen voltajları ölçer. Bu zaman çizelgesi ayarlanabilir (Y eksenindeki Volt sayısı ve X eksenindeki zaman akışı).
Analog metre:
Analog metre (hareketli bobin ölçer) kalıcı bir mıknatıs ve hareketli bir bobinden oluşur. Hareketli bobinden geçen akım manyetik bir alana neden olur. Manyetik alanın birbirine uyguladığı kuvvetler, hareketli bobinin (üzerine ibre monte edilmiş halde) dönmesini sağlar. Akım (ve dolayısıyla manyetik alan) ne kadar büyük olursa işaretçi o kadar fazla hareket edecektir.
Dijital multimetreye kıyasla avantajları:
- Ucuz;
- 10 Hz'nin altında daha doğru (üstünde değil).
eksileri:
- Okuması daha zor;
- Hareketli işaretçi nedeniyle nispeten yavaş.
Dijital multimetre:
Dijital multimetre, analog sayacın yerine geçer. Sayaçlar sürekli olarak geliştirilmektedir (doğruluk, hız ve işlevler açısından). Multimetre bir A/D dönüştürücü içerir. Ölçülen analog sinyal görüntülenmeden önce ilk olarak işlenir. Bu işlem seçilen fonksiyona bağlıdır (volt, amper, ohm, vb.). Daha sonra sayısallaştırılmış sinyal ekrana gönderilir. Bunun gerçekleştiği hıza ölçüm cihazının teknik özelliklerinde bulunabilecek "tepki süresi" adı verilir. Tepki süresi (A/D dönüştürücünün) giriş sinyalindeki bir değişikliği kaydetmek için gereken süredir. Sayaç ne kadar pahalı olursa bu tepki süresi de o kadar kısa olacaktır.
Manuel ve otomatik aralık ayarlı dijital multimetreler vardır. Bu ölçüm aralığını ayarlar. Aşağıdaki resimdeki multimetre bunu otomatik olarak yapmaktadır. “Ölçüm aralığı” bölümü bu sayfada daha ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.
Çözünürlük:
Multimetreler tarafından görüntülenen basamak sayısı, çözünürlüğü ve dolayısıyla ölçüm cihazının okuma doğruluğunu belirler. Bu nedenle çözünürlük yalnızca ekranla ilgilidir, ölçüm aralığıyla ilgili değildir. 3½, 3¾ ve 4½ haneli multimetreler vardır. Multimetre ne kadar fazla rakam görüntüleyebiliyorsa, o kadar fazla rakam mümkün olur (yani daha doğru bir ölçüm).
3½ hane:
Bu, 200 V aralığında maksimum 0,1 V'yi doğru bir şekilde ölçebilen standart bir multimetredir. Gerçek voltajın 22,66 V olacağı bir ölçüm yapılırsa sayaç 22,6 V okuyacaktır.
3¾ hane:
Bu multimetreyle çözünürlük 10 kat arttı ve aynı ölçümle (22,66½ haneli multimetreyle 3 V) aslında 22,66 V'yi gösterecek. Bu, voltun yüzde biri kadar daha fazladır (ve dolayısıyla daha doğrudur).
4½ hane:
Bu multimetrenin tüm aralıklarda ekstra bir rakamı vardır. Çözünürlük yine 10 kat arttı.
Ölçüm aralığını ayarlayın:
Aşağıdaki multimetrenin ölçüm aralığı manuel olarak ayarlanabilir. Bu, her ölçümde mümkün olan en doğru sonucu elde etmek için gereklidir. Akü voltajını ölçerken 20 DCV seçeneğini seçmek en iyisidir. Akü voltajı örneğin 12.41 olarak gösterilecektir. Maksimum ölçüm sonucunun altında olacak bir ölçüm aralığı seçmek en iyisidir. Akü voltajı hiçbir zaman 99 volttan yüksek olmayacaktır. Daha büyük bir çözünürlük seçilirse (200 DCV), akü voltajı 12.4 (daha az doğru) olarak gösterilir. Bunun çözünürlükle ilgisi var:
| Menzil: | Çözünürlük: |
| 200 mV | 0,1 mV |
| 2 V | 0,001V |
| 20 V | 0,01 V |
| 200 V | 0,1 V |
| 2000 V | 1 V |
Bu tablonun örnekleri:
- 100 V aralığında 200 Voltluk bir voltajı ölçerken, sayaç 100,1 V değerini okuyacaktır. Aynı voltaj 2000 V aralığında ölçüldüğünde, cihaz 100 V değerini okuyacaktır (daha az doğru).
- 9,188 V aralığında 2 Voltluk bir voltajı ölçerken, cihaz 9,188 V değerini okuyacaktır. Aynı voltaj 200 V aralığında ölçüldüğünde, cihaz 9,2 V değerini okuyacaktır (yuvarlaktır, dolayısıyla daha az doğru olur).
Bu nedenle en doğru ölçüm, hangi ölçüm aralığının ayarlandığına ve ekranın çözünürlüğüne bağlıdır. Düşük çözünürlüklü ekranlarda doğru ölçüm aralığı ile en doğru voltaj görüntülenememektedir.
Gösterilen multimetre ile ölçüm aralığı yalnızca manuel olarak ayarlanabilir. Daha kapsamlı multimetrelerde, ölçüm cihazının kendisinin en iyi ölçüm aralığını (kendi çözünürlüğüne göre) ayarladığı bir "Otomatik Aralık" düğmesi bulunur. Yalnızca basit multimetrelerle yalnızca Volt, Amper (vb.) modunu seçmek mümkündür ve ölçüm aralığı genellikle standart olarak 20 V'tur (yani 0,01 V çözünürlükle).
Diğer bir sorun ise sayaçta her zaman bir sapmanın olmasıdır. Çözünürlük çok düşük ayarlandığında sapma en fazladır. Bu konu hakkında daha fazla bilgiyi sayfanın ilerleyen kısımlarındaki "Mutlak ve Göreli hatalar" bölümlerinde bulabilirsiniz.
Mutlak hatayı hesaplayın:
Her multimetrenin belirli bir doğruluğu vardır. Bu doğruluk özelliklerde (kılavuzda) bulunabilir. Bu verilerle ölçümün sapması hesaplanabilir. İki kavram hesaplanabilir; “mutlak hata” ve “göreceli hata”. Mutlak hata Volt cinsinden voltajdır ve bağıl hata yüzde olarak hesaplanır.
Örnek:
Gerilim (U) = 12,55 V
±(%0,3 rdg + 1d)
rdg = okuma = ekranda okunan değer (ölçülen değer)
1d = 1 basamak = çözünürlük (20 V aralığında, 1 basamak 0,01 V'ye ve 2 V aralığında 0,001 V'ye karşılık gelir).
Gerçek voltaj 12,55 Volt'tur. Bu 20 V aralığında ölçülür.
%0,3 rdg, 0,3 V = 12,55 V'nin %0,038'üdür.
20 V aralığında 1d = 0,01 V.
Toplam mutlak hata şu şekildedir: okuma + 1 basamak = Mutlak hata. Sayılarla: 0,038 + 0,01 = 0,048 V
Mutlak hatayla ilgili son cevap:
U = 12,55 ± 0,05 V.
Bu, ölçümün 12,50 ila 12,60 volt arasında olduğu anlamına gelir.
Ucuz multimetreler genellikle daha pahalı olanlardan daha büyük bir sapmaya sahiptir, dolayısıyla toplam mutlak hata da daha büyüktür. Bu da artık “ucuz multimetrelerin” doğru ölçüm yapamayacağını kanıtlıyor.
Göreceli hatayı hesaplayın:
Mutlak hata, okunan değerin yüzdesi olarak hesaplandığında buna bağıl hata adı verilir. Bu göreceli hata genellikle sayaçları karşılaştırırken kullanılır.
Önceki multimetrenin bağıl hatası şu şekildedir: toplam mutlak hata / (böl) gerçek gerilim x (çarp) %100 = bağıl hata.
Sayılarla: U = 0,038 / 12,55 x 100 = %0,30.
Göreceli hatayla ilgili son cevap:
U = %12,55 ± 0,3.
12,55 V eksi %0,3, cevabı 12,50 verir. Artı %0,3 o zaman 12,60 olur. Bu, mutlak hatayla hesaplananla aynıdır ancak yüzde olarak ifade edilir.
Multimetre ile ölçüm:
Gerilim, akım ve direnç farklı şekilde ölçülür. Multimetre ile doğru ölçümün nasıl yapılacağı sayfada örneklerle anlatılmıştır. multimetre ile ölçmek.
Osiloskopla Ölçme:
Bir osiloskop (kısaca kapsam) bir grafik voltmetredir. Gerilim, zamanın bir fonksiyonu olarak grafiksel olarak görüntülenir. Kapsam da oldukça doğrudur. Zaman o kadar küçük ayarlanabilir ki lambda sensörü gibi sensörlerden veya enjektör gibi aktüatörlerden gelen sinyaller mükemmel şekilde görüntülenebilir.
Skopla ölçümlerin nasıl alındığı sayfada anlatılmıştır. osiloskopla ölçün.
